Yanabilen maddelerin, çevresine değişik oranlarda ısı ve ışık yayarak, kontrol dışı yanmasıdır. Yanmanın başlaması ve sürebilmesi için gereken; yanıcı madde (yakıt), yakıcı madde (oksijen) ve tutuşturma ( ateşleme kaynağı ) uygun koşullarda bir araya gelmesine yanma üçgeni denir.
Otomatik sprinkler belli bir su kaynağına bağlı olan ve içerisinde su bulunan boru sistemlerine montajı yapılmış olan ıslak borulu sprinkler söndürme sistemlerinde; yangın nedeniyle açığa çıkan ısının etkisiyle sprikler açılır ve su yanan madde üzerine yoğun bir şekilde akar. Yangından oluşan ısının etkisiyle otomatik olarak harekete geçen bu sistemde; suyun yağmurlama halinde yanıcı madde üzerine boşalması sağlanır.
Bu sistemde boru şebekesi su kaynağı ve boru şebekesi arasında yer alan vanayı kapalı tutacak bir basınçlı hava uygulanır. Ya da bunun yerine nitrojen gazıyla bu bölge doldurulur. Hava basıncı, şebekenin giriş kısmına yerleştirilen bir vanayla otomatik olarak kontrol edilir. Yangın sonucunda açığa çıkan ısı, herhangi bir sprinki aktif duruma getirir ve boru şebekesi içerisinde yer alan basınç hızla düşer. Basıncın düşmesiyle birlikte kuru boru şebekesi girişinde yer alan vana otomatik olarak açılır ve borular suyla dolarak, yangın bölgesine doğru harekete geçerek. Islak borulu sprinkler söndürme sistemlerinin kullanılamadığı durumunda, daha düşük sıcaklıktaki bölgelerde; kuru borulu sprinkler söndürme sistemleri kullanılmaktadır.
Islak ve kuru borulu sprinkler söndürme sistemlerine benzer bir yapıda olan Deluge sprinkler söndürme sistemlerinde; kontrol vanası normalde kapalı olur. Vana ayrı bir yangın algılama sistemi vasıtasıyla kendiliğinden otomatik olarak harekete geçerek açılmaktadır. Hızlı şekilde yayılan yangınların kontrol altına alınmasında ve kısa sürede yoğun miktarda suya ihtiyaç duyulduğu durumlarda tercih edilmektedir. Aynı zamanda standart sprinklerin kullanıldığı bu sistemde; bütün sprinkler açık vaziyette beklemektedir.
Deluge sprinkler söndürme sistemlerine benzeyen, ancak sprinklerin açık konumda olmadığı Preaction sprinkler söndürme sistemlerinde; sprinkler eriyebilme özelliğine sahip olan elemanlar ya da cam ampuller vasıtasıyla korunmaktadır. Kontrol vanasının ön hareketli vana vazifesi görmektedir. Yangın meydana gelmesi sonucu oluşan ısıyla birlikte ön hareket vanası açılır ve boru şebekesi suyla dolar. Bu şekilde yanıcı bölgeye doğru harekete geçer.
Son gelen yönetmelikle birlikte, bazı binalarda ve çeşitli yapılarda sprinkler söndürme sistemlerinin kullanılması zorunlu hale gelmiştir. Buna göre aşağıdaki alanlarda sprinkler söndürme sistemleri zorunludur.
Açığa çıkan yangının fazla kayba neden olan olmaması için; en kısa sürede söndürülmesi gerekmektedir. Aksi halde yangının çıktığı bölgede bulunan çeşitli sistem ve üniteler kısa süre içerisinde yok olur. FM 200 gazlı söndürme sistemleri; kısa sürede müdahale etmesi nedeniyle değer görmektedir. Yangın alarmının devreye girmesinden sonra, ateşleme sistemi otomatik olarak olaya müdahale eder ve yaklaşık 8 saniyede yanıcı yüzeye püskürme işlemi uygulanır.
FM 200 yangın söndürme sistemlerinin en önemli özelliklerinden bir tanesi; yanıcı yüzeyde ve çeşitli ekipmanlarda kalıcı hasar bırakmaması olmaktadır. Su, köpük ya da kimyasal toz içeren yangın söndürme sistemlerinin uygulandığı yüzeylerde fiziksel açıdan ciddi hasarlar açığa çıkmaktadır. Bu problem nedeniyle FM200 gazı geliştirilmiş ve uygulandığı yüzeyde fiziksel hasar bırakmadığı için yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Özellikle FM200 gazıyla müdahale edilen alanlarda; yangın sonrasında herhangi bir temizliğe ihtiyaç duyulmaması da, bu sistemin yaygın olarak kullanılmasındaki en önemli etkendir. Elektrikli cihazların yer aldığı alanlarda bile yine sorun teşkil etmemektedir.
Bu gibi alanlarda kullanılan davlumbazlar; eğer gerekli olan önlemler alınmazsa, yangınlara neden olabiliyor. Burada da davlumbaz söndürme sistemleri devreye giriyor. Kısa sürede devreye giren bu sistem; güvenliği kontrol altına alarak, yangının çıktığı noktaya müdahalede bulunuyor. Güvenilir ve hızlı bir yangın söndürme sistemi olan davlumbaz söndürme sistemleri; davlumbazların yanı sıra ocak, baca, fritöz ve ızgarada meydana gelen yangınları da kısa sürede engelliyor. Özellikle otel, restoran, hastane, havaalanı, okul, alışveriş merkezi ve tatil yerlerinin mutfak bölümlerinde tercih edilen bu sistem; kısa sürede olaya müdahale ediyor olması ve anında devreye girmesi özellikleriyle pek çok işletme tarafından kullanılmaktadır. Bu sistemin kullanılmadığı mutfaklarda çıkan ufak bir yangın bile, bir anda alevlenerek bütün binayı sarıyor ve hasar çok daha büyük oluyor. Çeşitli işletmelerin mutfaklarında yer alan davlumbazlarda çıkan yangınları kısa sürede söndürmeye yarayan davlumbaz yangın söndürme sistemlerinin belli başlı özellikleri şunlardır:
2009 yılında çıkarılan bir yönetmelikle artık birçok alanda, gaz algılama, kesme ve uyarı tesisatının kullanılması zorunlu hale gelmiştir. “Konutlar dışında kalan yüksek bina, alışveriş merkezleri ve yemek fabrikalarının mutfaklarında ocaklarda kullanılan gazın özelliklerine göre gazın algılama, kesme ve uyarı tesisatının kullanılması zorunludur” ifadesi 2009 senesinde çıkarılan yönetmelikte yer almaktadır. Aynı zamanda tek seferde 100’den fazla kişiye hizmet verilen mekanlarında mutfaklarında da yine; bu sistemlerin kullanılması gerekmektedir. Bu yüzden de davlumbaz söndürme sistemleri daha önemli bir hale gelmiştir ve yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır.
